Muziek & Meer HaFa verbindt de muziekvereniging met de basisschool

De meeste muziekverenigingen merken het: het is steeds moeilijker om jeugdleden te vinden en binden. Steeds minder kinderen gaan op muziekles en dat is een zorgelijke ontwikkeling. Want als kinderen niet meer op muziekles gaan, kan straks niemand nog een instrument spelen. Hoe stil wordt het dan in onze dorpen en steden!
Maar hoe enthousiasmeer je kinderen voor blaasmuziek? Hoe kom je als muziekvereniging de basisschool binnen? En als je al binnen bent: hoe haal je meer jeugdleden uit de blazersklas? Op die vragen hebben Jennemieke Snijders en haar team van de landelijke basisschoolmethode Muziek & Meer een antwoord gevonden.
Zij hebben een speciaal lesprogramma ontwikkeld om harmonie en fanfare te verbinden met de basisschool. Het heet Muziek & Meer HaFa. Daarmee zet je muziekonderwijs en je vereniging op de kaart in de samenleving van nu.

Jennemieke Snijders vertelt wat je met de methode kunt:

Je maakt je vereniging zichtbaar op het juiste moment.

“Muziek & Meer HaFa is gemaakt voor leerlingen van groep 4/5. Op die leeftijd worden kinderen lid van clubs in je dorp of stad. Je wilt op dat moment dus in beeld zijn. Maar dit bijt met de ideale leeftijd om een instrument te leren spelen. Die ligt later, als een kind 9 à 10 jaar is in groep 6. Dat is de leeftijd waarop blazersklassen worden opgericht. Kinderen zijn dan al lid van andere verenigingen. Dan ben je dus te laat.”

Je motiveert kinderen intrinsiek om een instrument te leren spelen.

“Met Muziek & Meer HaFa geef je vorm aan de fase die vooraf zou moeten gaan aan een blazersklas. Je wilt een kind intrinsiek motiveren om een muziekinstrument te leren bespelen. Niet omdat het móet, maar omdat het wíl. Daarom zijn de lessen gemaakt om muziek te voelen, ervaren en aan te raken. Op een belevingsgerichte manier. Niet op een technische manier. Dus niet: ‘hoe krijg ik geluid uit een klarinet en welke noot lees ik daar?’ Maar ‘wow, muziek doet iets met mij waar ik heel blij van word. Dit wil ik óók kunnen’.

Leden worden rolmodellen.

“Elk kind heeft rolmodellen nodig als motivatie om nieuwe vaardigheden onder de knie te krijgen. Daarom wordt het de leden makkelijk gemaakt om mee te doen in de les. Het lespakket bevat suggesties om instrumenten in de klas te laten horen. Ze zijn uitgewerkt in speelse opdrachtjes met kant-en-klare bladmuziek. Zo laat je aan kinderen zien: iederéén kan en mag muziek maken. “
“Dat is zó belangrijk in deze tijd. Kinderen worden doodgegooid met het idee dat je alleen maar muziek mag maken als je zo succesvol bent als Ed Sheeran of de looks hebt van Lady Gaga. Daarin mogen muziekverenigingen best een tegengeluid laten horen. Kinderen hebben mensen van dichtbij nodig, die hen vertrouwen geven in hun talenten. Want dan leert een kind: ‘hé, als jij het kan, kan ik het ook.’”

Je laat kinderen ervaren hoe het is om lid te zijn van een muziekvereniging.

“Het lesprogramma bevat twee thema’s die afwijken van de andere vijf. Namelijk ‘op excursie naar het orkest’ en ‘een instrument leren spelen’. Je maakt met deze thema’s zichtbaar hoe het reilt en zeilt binnen jouw specifieke muziekvereniging. Het eerste thema zit vol met suggesties om samen muzikale invulling te geven aan feestdagen. Denk aan Sinterklaas, Kerst, Koningsdag en andere festiviteiten op school. In het tweede thema ontdekken de leerlingen hoe het werkt als je een instrument leert spelen binnen jouw muziekvereniging.”

Hoe krijg je Muziek & Meer HaFa op het lesmenu van de basisschool?

“Stap 1 is een goed gesprek met de basisschool. Leerkrachten onderstrepen meestal wel dat muziek een unieke invloed heeft op de ontwikkeling van het kinderbrein. Maar ze hebben geen tijd om er zelf aandacht aan te besteden. Kinderen komen daardoor amper in aanraking met muziekonderwijs. Je kunt dan ook niet verwachten dat ze geïnteresseerd raken in het leren bespelen van een instrument.”

“Maak tijdens dit gesprek de noodzaak duidelijk van muziekonderwijs waar continuïteit in zit. Muziek als eenmalig pretproject is leuk, maar zet geen zoden aan de dijk! Vertel wat het gevolg is van het gebrek aan muziekonderwijs voor de sociale verbinding in dorpen en steden. Als kinderen op school niet in aanraking komen met muziek, leren ze geen instrument spelen. Dat betekent dat de verbinding en sociale veiligheid die muziekverenigingen brengen, verloren gaat. We komen dan in een nóg individualistischere samenleving terecht dan we nu al zitten.”

“Je kunt samen bespreken hoe je dit lesprogramma op school kunt toepassen. Hoeveel tijd wil de school aan de vereniging schenken? Wie gaat de lessen geven? Een vakleerkracht, de groepsleerkracht of een verenigingslid die affiniteit heeft met onderwijs? Wie betaalt de kosten?”

“Heb je een ja van de basisschool, dan volgt stap 2: het lesmenu samenstellen. Muziek & Meer HaFa is modulair van opzet. Je kunt zelf bepalen welke lessen en werkvormen je wel en niet doet.”

“Stap 3 is leden/muzikanten regelen. Wie wil er wanneer meedoen tijdens de lessen? Dit is geen must. Je kunt de lessen ook prima geven zonder hulp van leden. Maar het heeft natuurlijk de voorkeur om de beleving zo groot mogelijk te maken. Je wilt immers verbinding op gang brengen tussen de school en de vereniging.”

“Stap 4 is het plannen van de lesdata. En dan ga je gewoon aan de slag.“

Bekijk hoe het werkt op www.muziekenmeer-hafa.nl.